De uitrol van slimme meters in onze wijk wordt nu voortvarend opgepakt door netbeheerder Stedin. Een van de redenen voor de Europese afspraak om alle energieafnemers te voorzien van slimme meters is dat daarmee een beter inzicht in het verbruik van energie gegeven wordt, en dus een kans op besparing; “meten is weten (als je weet wat je meet)”.
Wat is en doet een slimme meter
Een slimme meter is primair een verbruiksmeter, d.w.z. hij meet de afgenomen hoeveelheden stroom en gas. De belangrijkste bijzondere eigenschap van een slimme meter is dat die meetgegevens worden vastgelegd, zodat je niet meer regelmatig op een briefje in de meterkast hoeft op te schrijven wat de meterstanden zijn. De meterstanden van de slimme meter worden één keer per etmaal, in de nacht, op afstand uitgelezen en centraal in Nederland opgeslagen. Officieel heet een slimme meter dan ook een “Op afstand uitleesbare meetinrichtingen”. Als je niets bijzonders doet, worden die meterstanden 6 keer per jaar door je energieleverancier uitgelezen en naar je toegestuurd met commentaar daarbij, bijv. of je verbruik afwijkt van eerder verbruik of t.o.v. van vergelijkbare wijkgenoten.
Je kunt ook aangeven dat alle gegevens beschikbaar komen voor je energieleverancier of voor een onafhankelijke aanbieder van diensten op basis van die gegevens. Die diensten betreffen dan meestal het tonen van grafieken en vergelijkingen van je verbruik.
Een andere belangrijke functie van een slimme meter is dat daarmee eenvoudiger verhuizingen afgehandeld kunnen worden. Bij een verhuizing moet immers op de dag van de verhuizing de meterstand worden opgenomen, zodat oude en nieuwe bewoners ieder het juiste verbruik afgerekend krijgen. Zonder slimme meter moet een meteropnemer langs komen, met slimme meter kan dat op afstand.
Wij, Vogelwijk Energie(k), hebben in de periode 2012 tot 2014 al eens een “pilot slimme meters” georganiseerd, in samenwerking met Stedin. Voor meer informatie daarover en over eigenschappen van de slimme meter uit 2012, zie http://www.vogelwijkenergiek.nl/activiteiten/slimme-meter/
Sinds die pilot zijn een paar zaken veranderd. De hele wijk beschikt binnenkort over een slimme meter, niet alleen de pilotdeelnemers. Bovendien is sindsdien een veelheid van aanbiedingen ontstaan (zg. EnergieVerbruiksManagers) die mogelijkheden bieden om de ruwe data van de slimme meter om te zetten in nuttige en begrijpelijke overzichten en grafiekjes. Omdat we in de pilot o.a. gevonden hebben dat de interesse voor de verbruiksgegevens na verloop van tijd weg ebt, is het nu een moment om, met de extra aandacht voor energieverbruik en -besparing i.v.m. “Van het gas af”, hieraan weer meer aandacht te besteden. De komst van het donkere en koude seizoen met daarmee gepaard een stijging van het energieverbruik maakt het zinnig om nu over (het meten van) je verbruik na te denken.
EnergieVerbruiksManagers
Een Energieverbruiksmanager is een kastje en/of een app. die inzicht geeft in je energieverbruik. De gegevens komen uit een slimme meter, uitzonderlingen daargelaten. Er zijn twee hoofdcategorieën verbruiksmanagers. De verschillen hebben direct te maken met de manier waarop de gegevens van de slimme meter naar de verbruiksmanager komen:
- Type centraal: De gegevens worden één keer per dag opgeslagen op een centrale plek. De verbruiksmanager, een internet site, leest jouw gegevens uit die centrale plek en toont ze, nadat je bent ingelogd, op je PC of tablet. Omdat de gegevens maar één keer per dag worden uitgelezen en nog een weg moeten afleggen voordat je toegang krijgt op die website, kun je de gegevens pas na ca. 1 of 1,5 dag inzien. Je ziet dus pas na 1,5 dag wat bijv. het effect was van het aanzetten van de oven.
Omdat die website toegang heeft tot de gegevens van al zijn klanten, is het eenvoudig om vergelijkingen met anderen te bekijken op die site. Vaak is het (basis)gebruik van dergelijke website gratis. - Type decentraal: De gegevens worden door een kastje direct uit de slimme meter gehaald en in het kastje (dus in je eigen woning) opgeslagen. Deze gegevens zijn direct beschikbaar (in real time). Je ziet meteen de verandering in verbruik wanneer je bijv. de oven aanzet.
Een variant hiervan stuurt de direct uitgelezen gegevens ook nog naar een website, zodat vergelijkingen met anderen mogelijk zijn.
Omdat bij deze typen een kastje aangeschaft moet worden zijn er altijd kosten, eenmalig en soms ook een abonnementsprijs.
Vaak kunnen deze kastjes nog veel meer. Je kunt er bijv. ook nog andere meters op aansluiten zoals een extra kWh meter die de bruto opbrengst van je zonnepanelen registreert, of het verbruik van je warmtepomp en de opbrengst ervan.
In de praktijk blijkt dat het direct beschikbaar hebben van de gegevens eigenlijk alleen zinvol is voor inzicht in het elektriciteitsverbruik. Ideaal is dan als er ook een schermpje bij zit, zodat je direct kunt zien wat er gebeurt. Als er geen schermpje is, moet je eerst de app op je telefoon/tablet opstarten. Bij een schermpje in de kamer “valt je oog” op het verbruik op dat moment, en kunnen bepaalde zaken opvallen. Bij gas (normaal gesproken betreft dat de verwarming) is het minder bezwaarlijk om de volgende dag pas te kijken wat er verstookt is, en maatregelen (isolatie bijvoorbeeld) worden eigenlijk pas over een periode van maanden zichtbaar. Bij elektriciteit kun je wel snel scoren met real-time inzicht. Je “ziet” wat je minimum verbruik (sluipverbruik) door de dag is en het effect van het vervangen van een paar gloeilampen/halogeenlampen door LED is ook direct inzichtelijk. Dat stimuleert veel meer.
De website www.energieverbruiksmanagers.nl van Milieu Centraal geeft tips over het gebruik van deze ‘managers’ en een uitgebreide lijst van beschikbare oplossingen. Er staan een stuk of 40 oplossingen. Omdat er geen ordening of volgorde in is gemaakt is het een beetje lastig zoeken.
Er zijn een aantal simpele oplossingen, zonder kastje, dus type centraal. Die oplossingen tonen de gegevens dus met een dag vertraging. De meeste zijn gratis. De oplossingen waarvoor je maximaal enige tientjes per jaar moet betalen lijken geen voordelen te hebben t.o.v. de gratis oplossingen. Er zijn enkele oplossingen alleen voor klanten van één energieleverancier. Die zijn hieronder niet meegenomen. De gratis oplossingen zijn:
Mijn Woning.nl
Eneco App
Slimme meterportal
Umeter
Enelogic Basis
MijnEnergieInzicht
De oplossingen met een kastje, type decentraal, variëren sterk in prijs, van ongeveer € 80 eenmalig tot meer dan € 600,- . De dure hebben meestal extra faciliteiten voor bijv. het aansturen van zonnepanelen. We laten de oplossingen die meer dan € 200,- kosten even buiten beschouwing, evenals de oplossingen met een relatief hoog jaarlijks abonnement (€ 20 tot 25,-/jaar). Er blijven dan 11 oplossingen over:
Naam Verbruiksmanager Kosten
Iungo € 189 + geen
CEMM basic € 179 + geen
Milo (2Wire) € 175,45 + geen
Aurum Energie app € 149,95 + geen
Iungo lite € 109 + geen
Huisbaasje € 109 + € 12/jr (na 4 jr)
BeeClear € 99 + geen
Plugwise Smile P1 € 99 + geen
Future Power P1 monitor € 76 + € 12/jr
Youless Energy € 79 + geen
Essent € 49 + geen
In de tweede kolom zijn de eenmalige aanschafkosten en de eventuele jaarlijkse abonnementskosten (vaak “geen”) opgenomen.
De functionaliteiten van deze oplossingen verschillen op diverse punten, zie verder de genoemde website.
Ontwikkeling van EnergyGuards
Het bij velen van u bekende bedrijf EnergyGuards, die op veel adressen in de wijk zonnepanelen en/of warmtepompen heeft geplaatst, levert binnenkort hun versie van een EnergieVerbruiksManager, type centraal. Op 16 oktober 2018 is hun verbruiksmanager genaamd COE-power gelanceerd.
EneergyGuards is het nu nog volop aan het ontwikkelen. Hun doelgroep bestaat uit hun klanten die zonnepanelen of een warmtepomp hebben geplaatst. M.b.v. COE-power kan EnergyGuards – uiteraard wanneer u daarvoor toestemming hebt gegeven – op afstand controleren of uw installatie naar behoren functioneert. Zo niet, dan krijgt u een melding via een mailtje.
Het komend halfjaar is deze verbruiksmanager dus alleen nog maar beschikbaar voor bestaande klanten. Als u klant van ze bent, kunt u bij EnergyGuards meer informatie krijgen en kunt u waarschijnlijk meedoen.